Čekali su, čekali i – dočekali. Fudbaleri Lidsa poslije 16 godina igraće u Premijer ligi. Nakon maratonskih 46 kola u Čempionšipu, te prekida zbog koronavirusa, a potom i nastavka sezone, “paunovi“ su ispunili cilj i konačno uspjeli da se domognu elite.
Klub koji je početkom ovog vijeka igrao Ligu šampiona, a potom bio u administraciji, zatim drugoj, pa trećoj ligi, konačno je ugledao svjetlo na kraju tunela. Na “Eland roudu“ od naredne sezone igraće se elitni fudbal.
Navikli su navijači “paunova“ na mnoge uspone i padove. Jer, istorija njihovog kluba prilično je turbulentna. Bilo je blistavih godina kada je Lids bio sila, kako na Ostrvu tako i u Evropi, a bilo je i onih mračnih razdoblja, obilježenih lutanjem po nižim rangovima sa predsjednicima, ali i menadžerima, koji su bili u pogrešno vrijeme na pogrešnom mjestu.
Uspon kluba počinje 1964. godine. Lids je ušao u Prvu diviziju i tamo boravio narednih 19 godina. Tokom tog perioda klub je postao sila u Engleskoj, a prvu šampionsku titulu osvojio 1969. Na klupi je sjedio legendarni Doni Revi, koji je 1962. iz kopački uletio na mjesto menadžera. Zanimljivo, prije prvog trofeja u domovini, Lids je osvojio jedan evropski pehar – Kup sajamskih gradova 1968. Isti trofej uzeli su i tri godine kasnije.
Nakon što je ekipu drugi put doveo do trofeja u Prvoj diviziji (1974.), Don Revi napušta klub. Na klupu sjeda Brajan Klaf, ali se tu zadržava svega 44 dana. Odlazi u Notingem gdje ispisuje istoriju “šumara“, a u Lids dolazi Džimi Armfild. Tada Lids pada u prosječnost, a rezultat vrijedan pomena tih godina ekipa ostvaruje u prvoj Armfildovoj sezoni 1975. kada stižu do finala Kupa evropskih šampiona gdje su poraženi od minhenskog Bajerna. Pamti se da su u polufinalu bili bolji od Barselone predvođene Johanom Krojfom.
Ispostaviće se da je to posljednji rezultat vrijedan pomena u tom periodu. Ekipa je opstajala na sredini tabele u Prvoj diviziji sve do 1982. kada ispada u niži rang.
Povratak u prvu ligu uslijedio je 1990. godine. Ključni potez napravljen je dovođenjem Hauarda Vilkinsona. On je za menadžera postavljen 1988. kada je ekipa bila na 21. mjestu u Drugoj diviziji. Za samo 18 mjeseci uspio je da uzdigne tim i uvede ga 1990. u elitu.
U prvoj sezoni po povratku u elitni rang, Lids je osvojio četvrto mjesto, a 1992. i treću titulu šampiona u klupskoj istoriji. Bilo je to posljednje izdanje Prve divizije – od sezone 1992/1993 igrala se Premijer liga.
Osvojena šampionska titula sa Čepmenom, Kantonom, Strahanom, Spidom i Mekalisterom posljednji je veliki trofej za klub iz Jorkšira. Lids je ostao u Premijer ligi, ali je u klubu došlo do bitnih promjena. Ključni momenat uslijedio je 1997. kada je lokalni navijač i biznismen, Piter Ridsdejl postao predsjednik kluba. Vilkinsona je naslijedio Džordž Grejem, a Grejema tokom sezone 1997/1998 Dejvid O’Liri.
Politika Ridsdejlovog poslovanja zasnivala se na velikim kupovinama, a novac za te igrače uglavnom bi se obezbijedio od učešća u evropskim takmičenjima. U Lids su tih godina igrali Radebe, Martin, Haselbajnk, Bojer… Prvom timu pridodati su igrači iz omladinskog pogona – Kjuel, Vudgejt, Hart, Smit…
Želja svih u Jorkširu bila je učešće u Ligi šampiona. A tamo je Lids igrao samo u sezoni 2000/2001. Uoči početka sezone došao je Mark Viduka, a ekipa je prvo u kvalifikacijama eliminisala Minhen 1860, da bi u LŠ bila žrijebana u grupu sa Bešiktašem, Milanom i Barselonom.
Sezona u Ligi šampiona počela je košmarno. Barsa je slavila na “Nou kampu“ 4:0 i poslala poruku O’Lirijevim momcima da će morati dobro da se pomuče za svaki bod. A već u narednom kolu golom Bojera, Lids je savladao Milan i upisao prva tri poena. Uslijedila je pobjeda nad Bešiktašem (6:0), zatim u drugom meču remi sa Turcima, a remizirali su i u drugim susretima sa Barselonom i Milanom. Uslijedio je plasman u drugu fazu, gdje su ih u grupi čekali Lacio, Real Madrid i Anderleht.
U međuvremenu u zimskom prelaznom roku došao je Rio Ferdinand za 18 miliona funti.
Nastavak sezone u Ligi šampina tekao je dobro i Lids je uspio da se plasira u četvrtfinale, gdje je “paunove“ čekao šampion Španije, Deportivo la Korunja. U prvom meču na “Elandu“ engleski klub je blistao, slavio 3:0 i sa velikom prednošću otišao na “Riazor“ na revanš meč. U Španiji je Deportivo pobijedio 2:0, a Lids obezbijedio polufinale sa drugim timom iz Španije – Valensijom.
Dalje od polufinala “paunovi” nisu mogli. Posle 0:0 u prvom meču na “Elandu”, Valensija je u revanšu salvila 3:0 i engleski tim izbacila iz daljeg takmičenja.
Iako je ekipa stigla do polufinala Lige šampiona, sezona 2000/2001 može se smatrati neuspješnom. Lids je završio na četvrtom mjestu u Premijer ligi, a kako su samo tri tima išla u Ligu šampiona, ekipa je ostala bez elite. Ali i bez velikih prihoda, koje je garantovalo učešće u tom takmičenju.
Ridsdejl nije “stezao kaiš” iako je neodlazak u Ligu šampiona bio početak kraja njegovog projekta. Na ljeto 2001. doveo je Robija Faulera i Robija Kina, a tokom sezone – na iznenađenje mnogih – smijenio O’Lirija. Novi menadžer bio je Teri Vejnejbls, ali ekipa u Premijer ligi osvaja tek peto mjesto. Na ljeto 2002. počinje rasprodaja tima – Ferdinand odlazi u Mančester junajted, a do kraja januara 2003. “Eland roud“ napuštaju Kin, Dakur, Fauler, Bojer i Vudgejt. “Paunovi“ te sezone (2002/2003) jedva opstaju u Premijer ligi.
Naredna sezona je posljednja u elitnom rangu. Lids 2004. ispada iz elite i počinje novo mračno razdoblje. Izgubljeno je i vlasništvo nad stadionom, a iz kluba odlazi i Ridsdejl.
U tom periodu crni oblaci nadvili su se nad “Elandom”. Administracija i igranje čak u trećoj ligi bili su Lidsova sudbina. Za to vrijeme na čelu kluba smjenjivali su se brojni predsjednici sve do 2017. kada je Andrea Radricani postao gazda kluba. Ambiciozni Italijan razvio je projekat čiji je cilj bio vraćanje Lidsa u Premijer ligu. Ključan momenat desio se 15. juna 2018. kada je za menadžera postavljen Argentinac Marselo Bijelsa.
Dolazak Bijelse predstavljao je jednu vrstu revolucije. Popularni Ludak nametnuo je svoju fudbalsku filozofiju, koja predstavlja jednu vrstu tiki-take, te je Lids igrao efikasan i za oko lijep fudbal. Prošle sezone bili su na pragu plasmana u Premijer ligu, ali su u samoj završnici ispustili mjesto koje vodi direktno u elitu, pa su u polufinalu plej-ofa poraženi od Derbija. Bio je to jak udarac za sve u klubu, ali mjesta za očajanje nije bilo. Ove sezone krenuli su sa istim ambicijama i na kraju uspjeli da se vrate tamo gdje im je i mjesto – u Premijer ligu.
